Het is zaterdag middag, 21 september 2019. De najaarszon laat zich van haar beste kant zien. Om nog een vitamine-D-boost te pakken heb ik besloten om mijn leerplan voor de komende stageperiode buiten in elkaar te schrijven. Ik zit op een uitgestrekt terras aan het monumentale pand dat zich de ‘Kazerne’ noemt. De pingelende melodieën vloeien uit de geluidsbox achter mij, terwijl ik ijverig mijn komende stageplannen op het glanzende scherm probeer te schrijven. Ik slurp aan mijn lauwwarme koffie en hoor in de verte ronkende geluiden uit de helderblauwe lucht neerdalen. 5 militaire vliegtuigen uit vergane tijd volgen elkaar in de richting van Arnhem: Nederland viert 75 jaar vrijheid. Nijmegen en Arnhem herdenken de grootste luchtlandingsoperatie uit de humanitaire geschiedenis, Market Garden.
Ik volg de gecamoufleerde luchtmacht totdat ze achter de aanstaande herfstbladeren verdwijnen. Gefascineerd door dit historisch spektakel, verbaas ik mij er misschien nog meer over hoe weinig mede ‘terraszitters’ dit luchttoneel gadeslaat. Eén klein meisje, een jaar of 3 oud, kijkt met haar goudkleurige lokken omhoog en wijst vol overtuiging naar hemelse taferelen terwijl ze luidkeels “vliegtuig” roept.
Ik haal mijn vlugge vingers van het toetsenbord, sla de laptop dicht en denk na over wat vrijheid voor mij betekent. Als fysiotherapeut in opleiding leg ik al snel de link met gezondheid, in de breedste zin van het woord. Een holistisch inslag zou je het kunnen noemen. Het toeval wil dat een Zuid-Afrikaanse militair en staatsman, genaamd Smuts, het bijvoeglijke naamwoord ‘holisitich’ leven inblies. Jan Smuts omschreef deze term als volgt: “De tendens in de natuur gehelen te vormen die groter zijn dan de som der delen door creatieve evolutie”. Ofwel, alles is met elkaar verbonden. Zo ook is de klacht waarmee iemand in fysiotherapeutische praktijk binnenkomt niet opzichzelfstaand. Het is zoals Smuts omschreef groter dan de som der delen, groter dan de pijnlijke knie of schouder alleen. De fysiotherapie verschuift steeds meer van een puur mechanische inslag naar een zogenoemd biopsychosociaal model. Een model dat de mens achter de patiënt met klachten in het voetlicht zet, dat kijkt hoe gedrag en omgeving van invloed zijn op het ontstaan, het verloop en de beleving van ziekte. Voor de huidige fysiotherapeut is een belangrijke rol toebedeelt in het onder de aandacht brengen van de zojuist beschreven meerdimensionale inslag.
Het gegeven dat ik als stagiair mij op de eerste dag al thuis voelde bij Fy-Fit verraadt al dat menselijkheid hier hoog in het vaandel staat. De leus, ‘alleen ben je sneller, maar samen komen we verder’ zou niet misstaan op de voorgevel van deze praktijk die letterlijk en figuurlijk plaats heeft tussen de mensen.
Ik betaal mijn natje en droogje en dwaal weer af richting ‘Oost’. Ik kijk nog even omhoog en denk aan de mannen en vrouwen die 75 jaar geleden zichzelf in gevaar brachten voor onze vrijheid. De vrijheid om in goede gezondheid op een vredig nazomers terras te kunnen genieten van wellicht de laatste zomerse zonnestralen dit jaar.

Door Joost Kennis (fysiotherapeut i.o.)